| The Me Clone (English) |
La Mi-Klono (Esperanto H) |
Chapter 29: Ignition “Um, I’ll have to admit I got into some, uh, overstatements earlier tonight when I was arguing with Donny … what’s the matter?” Sheila was choking back laughter with her hand. “Please; I’m not laughing at you; it’s just that Donny used the same word: ‘overstatement’. And he conceded that word was an understatement!” “Good old Donny. Well, yes, I hypothesized that the accident might be a convenient way to cover up evidence that earlier clones didn’t turn out. I think maybe you’ve put that fear to rest. But remember, as I kept telling Donny, I wasn’t accusing you and Pete of any such thing; only that you’d kept us in the dark, and the fire merely makes it more so.” “Dark fire—there must be a poem in it somewhere. But if we weren’t covering up evidence of medical malpractice, what else makes you think there’s something fishy about the fire—apart from when it happened? Why does it still bother you?” “Sheer speculation due to the absence of facts. Not worth mentioning.” “Tell me!” “Just science-fiction daydreams.” “Tell me!” “Well, O.K. You see, suppose Donny was some other kind of construct, and the clone thing was a convenient 1980s cover story for another type of hocus-pocus. Not necessarily sinister, but a little too sophisticated for the natives.” “Go on.” “So, Donny being the technological nonesuch that he is, it would be easy to pass him off to us naive laity, as a clone, since we’ve all heard about that sort of thing.” “Go on.” “But suppose the technology was a different kind of smoke and mirrors—like some variation on a theme of time travel, or alternate universes, or humanoid robots, or higher entities, or karmic central control … ” “Come again?” “Exactly. Come again! ‘Karmic central control.’ Imagine a free spirit within that set-up who decides to do a double incarnation of me, for perfectly good reasons. Or bad reasons. Or prankish reasons, as the case may be. The point is, because Donny and I have so few hard facts to go on, for all we know the purported lab was torched to protect our fragile sensitivity from seeing some other alien weirdness: time-travel modules, or witchcraft, or android-assembly, or what-have-you.” Sheila was again trying hard not to laugh. “Even so, wouldn’t that be a waste of good equipment, to say nothing of the houses, to say nothing of the alien mode of travel?” “Not if you have all the stuff parked in a next-door universe or time-frame. What we had here-and-now would just be a little campfire to clean up some overnight debris, and fake out any curious earthlings. And you could relocate the excursion module anywhere else within walking distance.” “But how would we have known to set the fire right then and there? When I took Donny over to Pete’s, it was a spur-of-the-moment thing.” “But if you were a time traveler, or a karmic technician, you could reappear at any exact moment you chose. You’d know we were on the way, so you’d scoot forward or backward from some other vantage point to X-out the lab just before we came over, and you’d have plenty of time beforehand to save anything you need, and make sure no one got hurt.” “But if Pete and I were time-traveling operatives—like Asimov’s Eternals, or Heinlein’s Time Corps—it would be pretty bad tactics to blow up the lab then and there and put that very suspicion in your mind. And we’d already know it made you all the more suspicious.” “Unless there was no alternative—or unless you planned it that way. However, I think the snake has swallowed this tale as far as it can.” Sheila pulled Don’s hands toward her cheek. “Donny—Don— you’ve missed your calling; you should have been a science fiction writer.” “Ah; wait till we write our memoirs; we’ll have to disguise it as science fiction anyway. Besides, you could have saved me a lot of silly speculation if you just had a few other clues to verify Donny’s alleged infancy as a clone.” “What would convince you?” “Sheila, were all your records or Pete’s right there at his place? Would you have anything in the way of notebooks or photos or the like that were kept at the Biology Annex, or your own place? Just a little something documenting the fetal stages, that Donny and I could see in lieu of the lab?” “Hmmm. The really key stuff was all kept at the lab. Printouts; photos; videotapes; lab journals; floppy disks; organic remains; the works. I might have some peripheral papers at the Annex, but nothing conclusive. Even the tapes and videos of the day you met—Pete had already taken them home. Other than those things, Pete and I wanted to minimize the record-keeping on this project. We were going to microfiche the papers and destroy the originals; and we were going to make the videos look like amateur theatricals—that’s why Pete got the movie clapper-stick. “In fact, I hate to say this, but the more I’ve been thinking about it, the more it seems to me it might even be a blessing in disguise not to have all those records and leftovers around to worry about. No matter how carefully we’d have hidden them, they’d always have been ticking away like a radioactive heap—or like the Watergate tapes. Sooner or later they might have fallen into the wrong hands.” “Maybe so; maybe so. How about indirect evidence? Did you have a personal diary? Are there requisition forms at BioFrontier?” “No diary; and I think Pete covered his tracks carefully at BioFrontier. I feel so helpless: you want tangible evidence of how it was done; and here I am, unable to prove to your satisfaction Donny’s bastard origins. I must say you are one heck of a skeptic, though— and I suppose it’s a commendable trait. Up to a point, that is.” “Well, there’s a old Quaker joke about John Woolman, one of our 18th century stalwarts in the crusade against slavery. He had a reputation for being very cautious to speak only the absolute truth. So the story goes that he was riding in a coach, and there was a flock of sheep in a nearby meadow. The passenger next to him remarked, ‘I see the sheep have been sheared already.’ Woolman looked out, and replied, ‘On this side, at least.’” Sheila sighed. “Ah, Don, Don, I’ll have to see if I can scare up some evidence to satisfy your skeptical soul. Even if I have to fabricate those foot-long fingernails out of Formica.” “Have you been back to the lab yet? Is anything salvageable?” “Yes, I went; and not a blessed thing.” “Huh.” Don pondered some more. “What about the chimps? Are they still around?” “The originals are back at Berkeley. Pete donated the clones to some zoo in Australia. Without identifying them as clones, of course.” “Now here’s another procedural problem I have. This thing about going from a chimp to a human clone, in such a sudden culmination: is it customary for a complex scientific venture to leap full-blown into an operational phase on the first try like that?” “Oh, certainly; I can think of at least three other major examples offhand. This is a nasty comparison, but take the Manhattan Project, for one. Those people had an excellent theoretical idea of what to expect, and the plutonium bomb at Trinity went off the first time it was tried, and the uranium bomb at Hiroshima went off the first time it was tried.” “And the Donald clone came off the first time he was tried?” “That’s one thing you know first-hand. Next, remember the first time the Saturn V rocket lifted off in November 1967? They put the entire stack together and launched the whole kit and kaboodle for the first time, instead of flight testing the stages piecemeal.” “That was Apollo 1?” ‘No, there’s my point. Apollo 1 burned on the ground. They skipped Apollo 2 and 3, and went for broke with Apollo 4.” “Ah yes, now I remember. And I can top that: which Apollo mission was the first manned flight of a Saturn V—and what was the objective?” “Must have been Apollo 6 or 7, one of those earth-orbital missions—I think it was Schirra and company.” “Nope! Those were measly little Saturn IB boosters. The first manned flight using the jumbo super-duper Saturn V went all the way to the moon—it was Apollo 8.” ‘Then you’ve answered your own question!—about first-time success for momentous beginnings.” “If we overlook Apollo 1.” “But that wasn’t even a launch; just a ground test. The third example I had in mind was also Apollo: the Lunar Excursion Module itself, on Apollo 11. Of course, all the components had been tested to a fare-thee-well, but they couldn’t test the ascent stage beforehand from the moon. That thing had to work the first time with Armstrong and Aldrin inside. It worked.” “Ah, Sheila; as I’ve said before, you’re a girl after my own heart: you know something about Apollo, and you like strong tea, Robert Heinlein, and far-fetched analogies.” “And I like Droste’s cocoa, and I loved your Apollo moon-landing routine with Donny!” “Thank you. You know, speaking of Apollo-to-the-moon, there’s another funny detail which has always struck me: the countdown. You see, back in the ‘fifties when I was in high school, I read all the first-trip-to-the-moon books I could find, nonfiction and otherwise. Not just Verne and Wells—let’s see, what all?—oh, there was Moon Ahead, and Voyage of the Luna I, and Clarke’s Prelude to Space. And of course Heinlein: Rocketship Galileo, and The Man Who Sold the Moon. Above all, Heinlein was the brains behind Destination Moon, which was the most memorable movie I ever saw. I was eight when it came out in 1950.” “I missed it then; that’s the year I was born.” “Anyway, for its time, it was the most authentic s-f film that had ever been produced. Now what I’m getting at is this: it had a straight-line countdown: you know: something like, ‘5-4-3-2-1-blastoff!’ That’s how we played spaceship when I was a kid. But when it came to the real thing, Apollo, and the Shuttle nowadays, a countdown has all these other operational flourishes. I still recall vividly when Apollo 8 made that first trip around the moon, the countdown went something like this: ‘10; 9; 8; ‘(we have ignition sequence start!); ‘5; 4; ‘(all engines are running!); ‘2; 1; zero; ‘we have commit; ‘and we have liftoff!’” Sheila added, “Yes, and there’s even more if you take it a little further back in the Shuttle jargon:” (she imitated Don’s imitation of a mission-control monotone:) “‘We’re now at T minus 3 minutes, and pressurization has begun on the main fuel tanks … it’s T minus 1 minute, the gantry is retracting, and we are going to internal power … T minus 10 seconds, the waterfall begins for noise suppression;’ et cetera. I don’t have it down pat like you, but I’ve watched a lot of the live-coverage launches. Are you some kind of space buff?” “Oh, not much. Except for joining the Planetary Society. Well, I kept the Collier’s magazines from the early ’fifties when they were talking up space stations and all that. And I bought the Ley-Bonestell book Conquest of Space in 1950—at the time it was the most expensive thing I’d ever got. And I kept the New York Times of the day Sputnik was launched. And Apollo 8. And I made damn sure I got the Times for Apollo 11. Both editions, in fact.” “Both?” “Yup. First one said, ‘MEN LAND ON MOON’. Later one said ‘MEN WALK ON MOON’.” “Oh, I’d love to see them. I just have the one.” “Well, we’ll—um, have to check with Donny. And that’s not the only thing we should talk to him about—getting back to the subject at hand.” “Which was … ?” “Bona fides … foot-long fingernails …” With pitch-perfect ingenuousness, Sheila intoned, “At some point, Don, you may have to take me on faith …” By now Don was hardly surprised that the space between them was approaching zero. He was happy to abet, and barely had time to reply, “You’ll find I’m the faithful type … ” before his tongue had other preoccupations. A minute or two later, Sheila asked, “Now tell me, Donald, how does that compare with the modem version?” “Hmm, there’s something to be said for live-and-in-person. The modem does have its moments, but at least with you I don’t have that alligator thing on my ear.” “Like this, you mean?” Sheila set upon Don’s earlobe, etc., with teeth, lips, etc. Don cringed happily; he’d forgotten what an e-zone an ear could be. Disentangling only slightly, he poised forehead to forehead, where he could speak to her cheek like a microphone. “Ah, Sheila, you never cease to amaze me. Now as it happens, we haven’t really addressed the triangle question yet.” Sheila’s answer was didactic, and symmetrically soft-spoken: “Donny-Don, my mission tonight has been twofold. One was to disabuse you of any misconceptions you might have had about the protocols of cloning. The other is to reassure you in person that as far as Donny and I are concerned, we don’t want you to be odd man out.” “You mean I should be odd man in: unu, du, tri?” “Mmm hmm.” Sheila punctuated her reply with three of one, and a quarter-dozen of another. Don reciprocated, but persisted with his quiet caveats. “My sense of faithfulness would indicate that I not be interloping in Donny’s affairs, so to speak.” Sheila scoffed in all innocence, “It’s not as if we’re doing something behind his back, for heaven’s sake! Whatever happens here will be out one ear …” (she put her thumb and index finger at his site of the alligator clip) “ … and in the other …” (her outstretched arm pointed toward the next-door apartment). Don chuckled, but continued to cavil. “Sheila, you are very lovable, and I’m honored at the way you lead me into temptation, but I do have some qualms about really entering some kind of three-cornered arrangement. There are implications and practicalities we’ve had no time to consider, to say nothing of moral questions …” He knew he was protesting too much, having said that not only tete-a-tete but cheek to cheek. Sheila replied in hushed reassurance, “Don, not to worry so much. There are bridges we can build if we need to cross them.” After an indefinite pause for some more tete-a-tete, Don averred, “Did you know that the only Y-shaped bridge in the world is in Zanesville, Ohio? I’ve actually walked over it.” “Wonderful,” Sheila breathed. “I hope it was in the convergent direction.” “That I can’t remember. I’ve also been through covered bridges in New Brunswick, but I’ve never necked in one.” “Tell me, Donny—oh, do you mind if I call you Donny? It’s not as if I’m mixing up you two; I just think of you both that way …” “Another practical problem; you’ll mix me up. But sure; go ahead. You can spell my name with an ‘ie’, and Donny’s with a ‘y’.” “Only when we’re alone like this, ‘cause otherwise you’ll have to be Donald as usual. But tell me, Donnie, are you—would you have some kind of moral preoccupation about my being with Donny, as well as you?” “Oh, not necessarily; what happens is that my Situation Ethics tend to mimic the old morality, whatever that is. For instance, one-night-stands were always unthinkable to me. And a three-way relationship would certainly be un … —well, would unsettle my mind, anyway.” “‘Pygmalion polyandry.’” Don shrugged. “But not unthinkable?” Sheila asked in her dreamiest voice. Meanwhile, their points of tangency varied from moment to moment. “I’ll have to consult my Situation Subcommittee,” Don murmured. “Oh, there are some things I should tell them,” Sheila abruptly announced, her voice and manner shifting from dreamy poesy to practical-nurse proficiency, “since we live in such times. I know that you don’t have herpes or AIDS or things like that, and you should know that the same goes for me.” She had jumped up to retrieve her medical kit, and was now opening it. “I also know that you are quite fertile, and I’m probably not, though we can’t say for sure.” She was spreading a number of relevant physician’s samples on the coffee table. After a few moments’ contemplation, she returned most of them to her bag, with more than a sidelong glance at Don to seek some semblance of a nod. He was soundlessly laughing in silent assent. Sheila scrambled back into his arms, and into her soft-suasive mode, to ask, “Why are you laughing?” “I was just remembering the last couple lines of a poem.” “Tell me.” “Let’s see. How did it end? Um. “A rainbow held out its shining arm, So what could I do but laugh and go.” Sheila clung all the more enthusiastically, and Don made it unanimous for the next minute or two. Then as cheerfully as possible, he deponed to Sheila, “Before we get swept away, I think I should give you a preliminary report from the John Woolman division of the Situation Subcommittee. I think you should know that you are lovable, as I said; but that doesn’t mean I love you yet. And I think you should know that I’m not about to commit to a three part harmony, or three-way matrimony, or anything of the sort.” “I know. I’ve learned my lesson, and I won’t do anything without your fully informed consent.” “And Donny’s as well.” “He’s given it to both of us.” “Are you sure you realize that I’ll still defer to Donny in terms of precedence here?” “Yes, I’m sure. And we can work it out. Otherwise, all systems are go … ?” It was some combination of asking/telling. By now, Sheila’s voice had become a gentle undertow, flowing toward a Mission Control duet of such intimate antiphony that the parts seemed interchangeable. In retrospect, Don wasn’t sure who said what, but the highlights seemed something to this effect: “All systems are go and we can start the countdown, unless you want to put it on hold.” “Yes, hold me. We should put the countdown on hold for about a minute or two.” “Countdown at T minus fifteen and holding.” . . . “This is Houston, Rainbow; you’re looking good, and we’re ready to resume the countdown.” “Roger; we’re at T minus 15 and counting.” “Seconds, minutes, or hours?” “Take your pick.” . . . “We’ve begun pressurization of the fuel tanks now.” “The gantry has been removed and at this point we’re going to internal power.” “All systems are go; this is Rainbow Control.” “We’re at T minus ten seconds and counting.” “Nine … eight … ” “We have ignition sequence start … five … four …” “There’s the ignition … three … two …” “All engines are on …” “ … one … zero … We have commit!” “We have liftoff!” “ …” “ …” “Tranquility Base here.” “The Rainbow has landed.” |
Chapitro 29: Ekbruligado “Mm, mi devos konfesi ke mi igis iom da, mm, troesprimajhojn antaunelonge chinokte kiam mi disputis kun Donido … kio misfartas je vi?” Shila shtopis ridadon per shia mano. “Bonvolu; mi ne ridas al vi; estas nur ke Donido uzis la saman vorton: ‘troesprimajhon’. Kaj li cedis ke tiu vorto estis maltroesprima!” “Tia Donido. Nu, jes, mi hipotezis ke la akcidento eble estus oportuna rimedo por forkovri la atestajharon ke antauaj klonoj ne sukcesis. Mi pensas ke eble vi forripozigis tiun timon. Sed memoru, kiel mi ade diradis al Donido, mi ne estis akuzanta vin kaj Petron pri tia ajn afero; nur ke vi tenis nin en la mallumo, kaj la fajro nur faras tion plu tiele.” “Malluma fajro—devas esti poemo ie tie. Sed se ni ne estis forkovranta atestajharon de medicina misago, kio alie igas vin pensi ke estas io fia pri la fajro—krom pri kiam ghi okazis?” “Pura spekulativo pro manko de faktoj. Nemenciinda.” “Diru al mi!” “Nur scienc-fikciaj revoj.” “Diru al mi!” “Nu do. Jen, supozu ke Donido estus ia alia konstruumo, kaj la klona afero estus oportuna kovra rakonto de la 1980-aj jaroj, pro alia speco de sorcho. Ne necese minaca, sed iomte tro klera por la indighenoj.” “Plurakontu.” “Do, Donido, estante la teknologia neniam-ulo kiu li estas, oni facile povus trompprezenti lin kvazau klono al ni naiva laikaro, char chiu de ni audis pri tia afero.” “Plurakontu.” “Sed supozu ke la teknologio estis malsama tipo de fumo kaj speguloj—kiel ia variacio sur temo de tempo-vojaghado, au alternaj universoj, au homshajnaj robotoj, au plialtaj estajhoj, au karma centra gvidado …” “Ripetu tion?” “Precize. Ripetu tion/! ‘Karma centra gvidado.’ Imagu ian libera-spriton en tiu loko, kiu decidas fari duoblan enkarnighon de mi, pro perfekte bonaj kialoj. Au malbonaj kialoj. Au petolemaj kialoj, tieleble. La punkto estas, char Donido kaj mi havas tiom malmultaj de faktoj por taksi, eble kiom ni scias, la pretenda labo estis torchita pro protekti niajn delikatajn sentemecojn kontrau vidante ian alian fremdan strangecon: tempo-vojaghadan kapsulon, au androjdan kunigadon, au kion ajn.” Shila refoje forte penis ne ridi. “Malgrau tio, chu ne tio estus malshparo de bona ekiparo, sen parolo pri la domoj, sen parolo pri la metodo de fremdula vojagho?” “Ne se oni havas chiom da la aferajhoj parkataj en apuda universo au tempo-kadro. Kion ni havis chi-kaj-nun estus nur eta kampfajro pro netigi iom da antaunokta rubo, kaj miskonstati scivolemajn teranojn. Kaj vi povus relokigi la eksursan boateton ie ajn je marshanta distanco.” “Sed kiel ni estus scionta por igi la fajron ghuste tiam kaj tie? Kiam mi kondukis Donidon al domo de Petro, tio estis impulsema afero.” “Sed se vi estus tempo-vojaghanto, au karma-teknikisto, vi povus re-aperi je iu ajn ekzakta momento kiun vi elektus. Vi scius ke ni estus lauvoje, do vi impetus antauen au maltauen el iu alia favora pozicio pro forstreki la labon jhus antau ni alvenus, kaj vi havus sufichon da tempo antaue por konservi chion ajn kion vi bezonus, kaj certigi ke neniu estus vundata.” “Sed se Petro kaj mi ja estus/// tempo-vojaghantaj metiistoj—kiel la Eternistoj de Asimov, au la Tempo-Korpuso de Heinlein—estus iome mallerta taktiko por eksplodigi la labon tiam kaj tie kaj enmeti tiun ghustan suspekton en vian menson. Kaj ni jam scius ke tio igis vin tiom pli suspektema.” “Krom se vi havis neniun alternativon—au krom se vi planis tion tiel. Tamen, mi pensas ke la serpento glutis sian vosta-rakonton tiom ghis kiom ghi povas.” Shila tiris la manojn de Don al shia vango. “Donido—Don—vi maltrafis vian alvokan profesion; vi devis esti verkisto de scienc-fikcio.” “Ha; atendu ghis ni skribas niajn rememorojn; ni devas maskumi ilin kiel scienc-fikcio chiaokaze. Krome, vi povus esti shparinta al mi multon da malsagha konjektado se vi nur havus kelkajn aliajn indikojn por konfirmi la pretendan infanecon de Donido kiel klono.” “Kion konvinkus vin?” “Shila, chu chiom de viaj kronikoj, au tioj de Petro, estis ghuste tie che lia ejo? Chu vi havus ion ajn kvazau notlibroj au fotoj au similoj kiuj estis tenataj che la Biologio-Anekso, au che via propra domo? Nur iometon kion Donido kaj mi povus vidi anstatau la labon?” “Hmm. La vere gravaj shtofo estis chiom tenataj che la labo. Elpresajhoj; fotoj; vidbendoj; labaj jhurnaloj; molaj disketoj; organikaj restajhoj; la tutaro. Mi eble havus iom da flankajn referatojn che la Anekso, sed nenio decidiga. Ech la bendoj kaj vidbendoj de la tago kiam vi renkontis unu la alian—Petro jam hejm-alprenis tiujn. Krom tioj, Petro kaj mi volis minimumigi la kronikumado de la projekto. Ni intencis mikrofichigi la paperojn kaj detrui la originalojn; kaj ni intencis shajnigi la vidbendojn aspekti kiel amatoraj teatrajhumo—tial Petro akiris la kina-stangon. “Fakte, mi malshatas diri chi tion, sed ju pli mi pensas pri tio, des pli shajnas je mi ke eble estas beno alivestita por ne havi tiom da kronikoj kaj postuzajhoj por primaltrankvilighi. Kiel ajn zorge ni kashus tiojn, tioj chiam estus tiktakantaj kiel radioaktiva amaso. Pli-malpli frue, ili eble estus falontaj en la malghustaj manoj.” “Eble tiel; eble tiel. Chu estas nerekta atestajho? Chu vi havis propran tagjhurnalon? Chu estas rekviciaj blankedoj che BioSenlimo?” “Neniu tagjhurnalo; kaj mi pensas ke Petro kovris siajn spurojn zorge che BioSenlimo. Mi sentas tiom senpova: vi volas tusheblan atestajhon pri kiel tio farighis; kaj jen estas mi, plenmanka da pruvo, lau via konvinko, de la bastardaj originoj de Donido. Mi devas diri ke vi estas treega skeptikulo, chiaokaze—kaj mi supozas ke tio estas laudinda trajto. Ghis iu grado, tiel estas.” “Nu, estas malnova Kvakera sherco pri John Woolman [Ghan Uulmn], unu el niaj dekoka-centjara forteguloj en la krucmilito kontrau sklaveco. Li havis reputacion por estante tre singarda por diri nur la absolutan veron. Do oni rakontas ke li estis rajdanta en chevalveturilo, kaj estis aro da shafoj en apuda herbkampo. Kunpasaghero rimarkis, ‘Mi vidas ke la shafoj estas jam fortonditaj.’ Woolman elrimarkis, kaj respondis, ‘Chiflanke, almenau.’” Shila ghemetis. “Ah, Don, Don, mi devas ieligi iom da atestajho por konvinki vian skeptikan animon. Ech se mi devas fabriki per plastiko la fut-longajn ungojn.” “Chu vi revenis al la labo ghis nun? Chu io ajn estas postsavebla?” “Jes, mi iris; kaj nenia acha ajheto.” “Ho.” Don pripensis iom plu. “Kio pri la chimpoj? Chu ili estas ankorau ie?” “La originaloj estas che Berkeley. Petro donacis la klonojn al iu bestghardeno en Australio. Sen identigante ilin kiel klonoj, kompreneble.” “Nu, jen chi tiun aldonan procedan problemon kiun mi havas. Tiu afero je irante el chimpo al homa klono, lau tia subita kulmino: chu estas kutima por malsimpla scienca entrepreno saltegi plenkreske en ekfunkcian fazon je la unua provo kiel tio?” “Ho, certe; mi povas pensi tuje de almenau tri aliaj grandaj ekzemploj. Chi tiu estas achega komparo, sed rigardu la Manhattan-Projekton, ekzemple. Tiuj uloj havis bonegan teorian ideon de kion ekspekti, kaj la plutonio-bombo che Trinity trafighis unuafoje kiam ghi provighis, kaj la uranio-bombo che Hiroshima trafighis unuafoje kiam ghi provighis.” “Kaj la Donaldo-klono trafighis unuafoje kiam li provighis?” “Tio estas io kion vi scias persone. Sekve, memoru la unuan fojon kiam la Saturn V raketo forlevighis en Novembro 1967? Oni kunmetis la tutan stakon kaj lanchis la chioman chiomaron unuafoje, anstatau flug-provante la etaghojn laupece.” “Chu tiu estis Apollo 1?” “Ne, jen mia punkto. Apollo 1 forbrulighis sur la tero. Ili ellasis Apollon 2 kaj 3, kaj chiomvetis per Apollo 4.” “Ho, jes, nun mi memoras. Kaj mi povas superi tion: kiu Apollo-misio estis la unua kunhoma flugo de Saturn V—kaj kiu estis la celo?” “Vershajne estis Apollo 6 au 7, unu da tiuj ter-orbitaj misioj—mi pensas ke estis Schirra kaj kunuloj.” “Nee! Tiuj estis la achaj etaj Saturn IB help-raketoj. La unua kunhoma flugo uzante la ega-grandegan Saturn V foriris tutvoje al la luno—tiu estis Apollo 8.” “Tiele vi respondis vian propran demandon!—pri unua-foje sukceso por gravegaj komencoj.” “Se ni ignoras Apollo 1.” “Sed tiu ne estis ech lancho; nur surtera provo. La tria ekzemplo kiun mi havis enmense estis ankorau Apollo: la Luna Ekskursa Modjulo mem, sur Apollo 11. Kompreneble, chiuj de la komponoj estis provitaj ade kaj adege, sed oni ne povis provi la levigh-etaghon antaue el la luno. Tiu ajho devis efiki la unua foje kun Armstrong kaj Aldrin interne. Ghi efikis.” “Ha, Shila; kiel mi diris antaue, vi estas knabino tauge je mia propra koro: vi konas ion pri Apollo, kaj vi shatas fortan teon, Robert Heinlein, kaj forstrechitajn analogiojn.” “Kaj mi shatas Droste’s kakaon, kaj mi amis vian Apollo-surlunigo-prezenteton kun Donido!” “Dankon. Vi scias, parolante pri Apollo-al-la-luno, estas alia amuza detalo kiu chiam frapis min: la retro-nombrado. Kiale, antaulonge kiam mi estis en altlernejo en la kvindekaj jaroj, mi legis chiom de la unua-vojagho-lunon-libroj kiujn mi povis trovi, nefikciaj kaj alie. Ne nur Verne kaj Wells—mi memoru, kion chion?—ho, estis Moon Ahead [Luno Antaue], kaj Voyage of the Luna I [Voyagho de la Luna I], kaj Prelude to Space [Preludo al Spaco] de Clarke. Kaj kompreneble Heinlein: Rocketship Galileo [Raketshipo Galileo], kaj The Man Who Sold the Moon. Supren chio, Heinlein estis la cerbulo fone je Destination Moon [Alcelo Lunen], kiu estis la plej impresa kino kion mi iam ajn vidis. Mi estis okjare kiam ghi aperis en 1950.” “Mi preterlasis ghin tiam; tiu estis la jaro kiam mi naskighis.” “Chiaokaze, por ghia tempo, ghi estis la plej autentika scienc-fikcia filmo kiun oni iam ajn produktis. Nu, kion mi alcelas estas jene: tio havis rektalinan retronombradon: vi scias: io kiel ‘5-4-3-2-1-eksplodum’! Tiel estis kiel ni ludis spaco-shipon kiam mi estis knabo. Sed kiam alvenis la vera afero, Apollo, kaj la Navedo nuntage, la retronombrado havas tiom da funkciadaj ornamoj. Mi ankorau memoras vive kiam Apollo 8 faris tiun unuan vojaghon chirkau la luno, la retronombrado igis iel kiel jen: “‘10; 9; 8; “‘(ni havas ekbruligo-sinsekvado-komencon!); “‘5; 4; “‘(tutaj motoroj kurante!); “‘ni havas neprigon’ “‘kaj ni havas levighon!’” (*1) Shila aldonis, “Jes, kaj estas ech pli se vi komencus tion iomete pluantaue en la Naveda jhargono:” (shi imitis la imiton de Don de misio-gvidada monotono:) “‘Ni estas nun je T minus tri minutoj, kaj premigado komencis en la chefaj brulajhujoj … estas T minus unu minuto, la trabaro retiras, kaj ni iras al interna povumo … T minus 10 sekundoj, la akvofalego komencas pro bruo-subpremo;’ kaj tiel plu. Mi ne havas tion parkeratan kiel vi, sed mi rigardis multajn de viv-elsendataj lanchoj. Chu vi estas ia spaco-shatokupanto?” “Ho, ne multe. Krom alighante la Planedan Societon. Nu, mi retenis la gazetojn Collier’s el la fruaj kvindek jaroj kiam ili proponadis spacajn stacidomojn kaj tiajn. Kaj mi achetis la libron de Ley kaj Bonestell, Conquest of Space [Venko de Spaco] en 1950—la plejkostan ajhon kiun mi je tiam achetis. Kaj mi retenis La Novjorko-Tempoj el la tago kiam oni lanchis Sputnik. Kaj Apollo 8. Kaj mi nepre klopodis diable ke mi akiru la Tempojn por Apollo 11. Ambau eldonojn, fakte.” “Ambau?” “Jes ja. Unua-o diris ‘HOMOJ ESTAS SUR LUNO’. Malfrua-o diris ‘HOMOJ MARShAS SUR LUNO’.” “Ho, mi amus vidi ilin. Mi nur havas unu.” “Nu, ni—hmm, devus postuli Donidon. Kaj tio ne estas la nura afero pri kiu ni parolendas al vi—revenante al la nuna subjekto.” “Kiu estis …?” “Fidindajho … fut-longaj ungoj … “ Kun toniga-perfekta senartifikeco, Shila murmuris, “Je iu punkto, Don, vi eble devus preni min lau fidindo …” Chi tiam Don apenau surprizighis ke la spaco inter ili alproksimighis al nulo. Li feliche malkontrauis, kaj nur povus diri, “Vi lernos ke mi estas la findinda tipo …” antau lia lango havis aliajn priokupajhojn. Post minuto au du, Shila demandis, “Nu do, Donaldo, kiel komparas tio kun la modema versio?” “Hmm, oni povus iomete laudi vive-kaj-persone-on. La modemo vershajne havas ties momentojn, sed almenau kun vi mi ne havas tian aligatorajhojn sur mia orelo.” “Chu chi-tiele?” Shila ataketis liajn orellobojn, k.t.p., per dentoj, lipoj, k.t.p. Don kauris feliche; li estis forgesinta kiom da erotiko ies orelo povus enhavi. Disimplikante nur iomete, li ekvilibris frunto al frunto, kie li povis alparoli shian vangon kiel mikrofono. “Ha, Shila, vi neniam chesas mirigi min. Nu, kiel estas, ni ne vere pririgardis la triangulon demandon ghis nun.” La respondo de Shila estis didaktika, kaj simetria mole-dirata: “Donido-Don, mia misio chi tie chi nokte estas du-cela. Unu estis por senerarigi vin pri iom ajn miskomprenoj kiujn vi eble havis pri la formalajhoj de klonigado. La alio estas por recertigi vin persone ke tiom kiom Donido kaj mi koncernas, ni volas ke vi nepre ne estu la ne-parulo.” “Chu vi intencas ke mi estu la nepre-ulo: unu, du, tri?” “Mmm hmm.” Shila jesis zume perlipe, kun ankauajhoj perlipe. Don reciprokis, sed persistis kun liaj kvietaj avertetoj. “Mia sento de fidindeco indikus ke mi ne entrudu en la aferojn de Donido, tiel diri.” Shila mokis tute senkulpece: “Ne estas kiel ni faras ion malantau lia dorso, pro chielo! Kio ajn okazas chi tie estos elira de unu orelo …” (shi metis sian polekson kaj montrafingron che la loko de la aligatora-krochilo) “… kaj en la alia …” (shia foretendita brako montris al la apuda apartamento). Don et-ridis, sed dauris chikani. “Shila, vi estas tre aminda, kaj mi estas honorata pro kiel vi enkondukas min en tenton, sed mi ja havas iom da duboj pri vere enirante ian tri angulan aranghon. Estas implikoj kaj praktikajhoj pri kiuj ni havis neniun tempon por konsideri, sen parolo pri moralaj demandoj …” Li sciis ke li estis troprotestanta, pro dirante tion ne nur kapo al kapo, sed ankau vango al vango. Shila respondis je kvietiga kuraghigado. “Don, maltrankvilighu tiom ne. Pontojn ni kontstruu se ni bezonus transpasi ilin.” Post sendifina pauzo por plu da kapo-al-kapo, Don rimarkis, “Chu vi sciis ke la nura Y-formiga ponto en la mondo estas en Zanesville [Zejnzvil], Ohio? Mi fakte transmarshis ghin.” “Mirinda,” spirdiris Shila. “Mi esperas ke tio estis en la konvergha direkto.” “Tion mi ne povas memori. Mi ankau trapasis kovritajn pontojn en Novbrunsviko, sed mi neniam amindumadis en unu.” “Diru al mi, Donido—ho, chu vi ghenighus se mi nomas vin Donido? Ne estas ke mi konfuzighas je li kaj vi; mi nur pensas pri vi ambau tiel. Kaj ‘Donido’ plibelsonas ol ‘Donchjo’.” “Aldona praktika problemo; vi konvuzos min. Sed tute jes; tiel igu. Vi povas literumi mian nomon kun eniga ‘j’, kaj tiun de Donido senshanghe.” “Nur kiam ni estas solaj kiel chi tio, char alie vi estu Donaldo kiel kutime. Sed diru al mi, Donijdo, chu vi havas—chu vi havus ian moralan priokupon pri mi estante kun Donido, aldone al vi?” “Ho, nenecese; kio okazas estas ke mia Situacia Etiko emas imiti la malnovan moralecon, kio ajn tio estas. Ekzemple, unu-nokt-amorajhoj estis chiam malpenseblaj por mi. Kaj ia tri-flanka rilato certe estus mal … nu, malkvietigus mian menson, chiaokaze.” “‘Pigmaliona poliandrio.’” Don shultrotiris. “Sed ne malpensebla?” Shila demandis per shia plejsongha vocho. Dumtempe, iliaj punktoj de tanghenteco variis de momento al momento. “Mi devas konsulti mian Situacian Subkomitaton,” Don murmuris. “Ho, estas iom da ioj kiujn mi devas aldiri al ili,” Shila abrupte anoncis, shia vocho kaj maniero ekshanghante el songhema poezio al praktika-flegistina kompetenco, “char ni vivas en tiaj tempoj. Mi scias ke vi ne havas seks-transdonajn malsanojn, kaj vi sciendu ke la samo estas je mi.” Shi ekstarighis por repreni shian medicinan tekon, kaj malfermis ghin. “Mi ankorau scias ke vi estas tre fekunda, kaj mi probable ne estas, kvankam oni ne povas diri certe.” Shi disdonis iom da rilataj kurac-provajhoj sur la kafo-tablo. Post mallonga kontemplo, shi remetis plejparton da ili en shian tekon, kun pli ol strabo al Don por peti ian shajnon de kapjeso. Li estis sensone ridanta en silenta konsento. Shila impetis reen en liajn brakojn, kaj en shian molpersvademan modalon, por demandi, “Kial vi estas ridanta?” “Mi nur memoris la finajn du liniojn de poemo.” “Diru al mi.” “Mi memoru. Kiel ghi finighis? Hmm. Chielark’ etendis brilan brakon, Do kion mi faru krom ridu kaj iru.” Shila tenegis tiom pli entuziasme, kaj Don igis tion unuanima dum la sekva minuto au du. Tiam, tiom gaja kiom ebla, li deklamis al Shila, “Antau ni ighas forportataj, mi kredas ke mi devas doni al vi preparan raporton el la John Woolman sekcio de la Siktuacia Subkomitato. Mi pensas ke vi sciendu ke vi estas aminda, kiel mi diris; sed tio ne signifas ke mi amas vin ghis nun. Kaj mi pensas ke vi sciendu ke mi ne estas preskau preta por fordoni min en ian tri-partan harmonion, nek tri-flankan edzecumon, nek tian ajn aferon.” “Mi scias. Mi lernis mian lecionon, kaj mi ne faros ion ajn sen via plenplena informita konsento.” “Kaj tiu de Donido ankau.” “Li jam donis ghin al ambau de ni.” “Chu vi estas certa ke vi konatighas ke mi ankorau cedos al Donido rilate al antaueco chi-afere?” “Jes, mi estas certa. Kaj ni povas fortrakti tion. Alie, tut-sistemoj pretas …?” Estis ia kombino de demando/dirado. Je nun, la vocho de Shila ighis milda subrefluo, vojante al Misio-Gvidado-dueto de tia intima antifono ke la partoj shajnis intershangheblaj. Retrospekte, Don ne estis certe kiu diris kion, sed la chefpartoj shajnis iomete jene: “Tut-sistemoj pretas kaj ni povas komenci la retronombradon, krom se vi volas teni ghin je atendo.” “Jes, tenu min. Ni devas meti la retronombradon je atendo dum minuto au du.” … “Chi tiu estas Houston, Chielarko; vi aspektas bona, kaj ni rekomencu la retronombradon.” “Rogher; ni estas che T minus 15 kaj nombrante.” “Sekundoj, minutoj, au horoj?” “Elektu laudezire.” … “Ni komencis premigadon de la brulajhujoj nun.” “La trabaro estas retirata kaj chipunkte ni iras al interna povumo.” “Tut-sistemoj pretas; chi estas Chielark-Gvidad’.” “Ni estas che T minus dek sekundoj kaj nombrante.” “Nau … ok …” “Ni havas ekbruligo-sinsekvadon … kvin … kvar …” “Jen la ekbruligo … tri … du …” “Tutaj motoroj shaltaj …” “… unu … nulo … Ni havas neprigon!” “Ni havas neprigon! Kaj levighon!” “Ni havas levighon!” “…” “…” “Trankvileco-Stacio chi tie.” “La Chielarko algrundis.” (*1) Verkista rimarko: tio estas mia lauvorta traduko; sed la angla estas malpli-silaba. Tiel, la frazo “Ni havas ekbruligo-sinsekvado-komencon!” angle okupas ok silaboljn: “We have ignition sequence start!” Se ni permesus ok silabojn al iu Esperantista anoncisto, eble li nur havus tempon por diri “Ekbruligo sinsekvade!”. Sed mi volis montri la tutan guston de tia teknika (kaj histora) deklamo. Reiru |