The Me Clone (English) |
La Mi-Klono (Esperanto H) |
Postlude
THE SUM OF THE PARTS Chapter 32: The Same Boat Lake o’ the Loon was a picturesque adjunct to a vestpocket wilderness maintained by Rocky River College. It was one of Don’s favorite spots on earth, and a bewilderment to him at how seldom he visited it. Once or twice a year he’d go on an organized nature walk. Once every year or two he’d rent a rowboat for an evening’s transit of the lake’s not-very-far reaches; Saturday April 30 was such an occasion. A shimmery pink and black sunset wavered in the water as Donny rowed; Sheila and Don sat across from him in back of the boat. Don had already been marveling to them about the especially scenic caliber of this evening’s vista. “A view like this is good enough for a thousand-piece jigsaw puzzle, at least.” “Or a Sierra Club calendar,” Sheila concurred. “Or a $2.95 greeting card with a fuzzy focus and some fuzzy sentiment,” Donny suggested. Don was onto another tangent. “You know, it’s odd, but I’ve only seen three or four shooting stars in all my life. And one of those times was right here in the middle of Loon Lake, a few years ago. I came out especially on the August night of the Pleiades Shower …” “You mean the Perseids?” Sheila queried. “Yeah, Perseids. Kind of a disappointment, as it turned out. After a couple hours of watching, I only saw that one.” Donny responded, “Who needs meteors anyway—” (he gestured expansively) “when you have the sun or the moon sparkling all over the lake?” “Almost as nice as the sparkle in Sheila’s eyes,” was Don’s offhand rejoinder. Sheila seized his shoulder appreciatively to press her cheek. Don was pleased, but evinced his three’s-a-crowd diffidence. By now, Donny knew that Don’s smalltalk was his way of deferring the subject at hand. It was time to move things along. “Well, Don, you’ve obviously picked the most romantic possible setting for us to cogitate about this and that. Are you going to reveal the fruits of your meditations?” Sheila didn’t speak, but repeated Donny’s inquiry with her big brown eyes. “Ah, what you want me to say is something like, ‘we’re all in the same boat’—right?” Donny answered, “Well, why not? This boat-row tonight was your idea, and a very good one, if I do say so myself.” Don turned to Sheila. “Well, it does provide as tranquil a context as any for some, ah, ah, let’s say, profound and penetrating pontification.” Sheila nuzzled him again, and murmured, “Fishcakes. Tell me more about the sparkles in my eyes.” Donny replied, “I think we—he’s referring to the radiance in your brain. As we’ve said before, we try to ignore good looks the best we can. —We don’t always succeed.” Don added, “Yes; my favorite line, I saw somewhere, was the one which says that the erogenous zone is between the ears.” Again Donny tried to nudge the agenda into place. “Anyway, what we were about to discuss is Don’s further thoughts as to whether we’re going to be a threesome or a twosome, or something in between.” “Oh, we’ll get to that. But I wanted to think out loud about this whole thing in a larger context.” “You mean twentieth-century sex mores?” Donny asked. “No; no; not that, really. I was referring to the question of who we are—Donny and me in particular, but any of us in general. Raw philosophy. Now, for Donny and me, that question has been front and center since Day One of the clone affair, even when we’ve tried to ignore it most of the time. However, with Sheila in the picture, the matter has become all the more urgent.” “How so?” Donny queried. “With or without Sheila, I haven’t felt any more inclined than usual to ponder the Great Mystery. Of course, this clone affair gives us a good bit extra food for thought. But we don’t need to resolve life, the universe, and everything, tonight this minute, do we?” “No, I’m not even saying that. But I have wanted a clearer sense of where you leave off and I begin, and vice versa. If indeed we do. Sheila, you should be taking notes for Pete. This is the kind of development he wanted to keep track of.” “Oops—I didn’t bring pen, paper, tape recorder, or anything. I’ll just have to use my photographic memory. If I had one.” “Well; to continue. What is so, um, um, noteworthy about our situation is the, uh, new perspective it brings to age-old riddles that just about anyone or everyone has wondered about in some fashion or other since the beginning of time, or since homo became sapien: namely: What’s this ‘me’ inside my head? Who are all those other people out there? Why am I I? And so on.” Donny looked just a bit sardonic, but Sheila seemed intently interested. “Do you have some surmises?” she asked. “Oh, not exactly. But there’s a buzz-word, or a sort of a leitmotif, that occurs to me: and that’s ‘sovereignty’. It’s something that I mentioned to Sheila the other night, when I was so upset at Donny. I said that he and I were each ‘sovereign’, even though he and I are the same person and personality. Or we were the same person, anyway, though it seems we’re differentiating as time goes on.” “I think the term is ‘free will’,” Donny interjected. “Also, I think I was the one who mentioned the idea of sovereign selfhood to Sheila that night.” “Well then, I must have been thinking the same thing at the same time; no surprise there.” “Speaking of ‘sovereignty’, though, did you tell Sheila about the day when the students in our class spelled the word ‘sovereignty’ 16 different ways?” “Hey, Donny, don’t interrupt my train of thought. Now look; here we are, more uniquely twinned than any natural twins that ever there were; so identical that we had to coin the word ‘co-ego’ to describe ourselves—mind and personality, that is. And yet now that our personality inhabits separate bodies that look the same, I’m no longer conscious of what’s going on in your head, moment to moment—except for the occasional artificial connection through the modem. And by the same token, I most assuredly don’t control your moment-to-moment decisions and actions and so forth.” “Yes, granted; but so far, aren’t you just covering old territory? In fact, we were all discussing this matter back on Day One, and that’s when Sheila brought out the modem, even before Pete thought we were ready for it. And not only that, even you, the modem enthusiast, wouldn’t use it for our, ah, little chat on Sunday night.” “Yes, but bear with me. The point is, ‘sovereignty’ is both an imaginary notion, and something very real at the same time. It lies at the heart of diplomatic history and international relations. We say it’s imaginary because of the very familiar idea—to us, anyway—of looking at Spaceship Earth from a spaceship, and being unable to see any of the sovereign boundaries from up there, but which are such bloody awful realities down here.” “It seems to me I’ve heard some of this before, in our introductory lectures.” “O.K. To continue. At the same time, an abstract sovereign boundary takes its most concrete form in the Berlin Wall.” (Don savored one of his typical plays-on-words.) “But even the softest sovereign borders, as between the U.S. and Canada, are distinctly appreciable in a variety of ways …” Donny took the baton: “An then of course you come to the borders between U.S. states which are still more vestigial by comparison, but nonetheless quite real.” “I know what you mean,” Sheila put in. “I was once on a hike, on some back-country road crossing from West Virginia to Pennsylvania. It was the same road, but the asphalt abruptly changed to better paving and upkeep in Pennsylvania.” “Precisely. And so by way of analogy, Donny has better eyes and teeth and such, but otherwise he’s a continuation of the same old me. Now again, getting back to the idea of sovereignty, or sovereign entities. As I mentioned before: with remote sensing, it’s all invisible; it’s all one planet. And when I say ‘remote sensing’, I mean the eye of a satellite; the eye of history; or the eye of the almighty. Whereas, down on the ground, it’s over 160 sovereign national entities; and with or without barbed wire, it makes a heck of a difference which side of the line you’re on.” “Exactly. What Don is saying,” (Donny jumped in to explain) “is that he for one—he and I for one—despise and spit upon the concept of national sovereignty, because in modern history that is the rock on which all wars are built and fought, by all sides alike. And yet, just to confound the issue, it is that selfsame imaginary damnable sovereign border that delineates all the cultural freedom you find in, say, Finland, as compared to the, um …” “ … different conditions on the other side of the border.” “Or between states with or without the death penalty.” “And of course, there’s a difference between Poland as a sovereign entity, and Poland when it was only some leftover booty of three other countries.” “Or the difference between Israel and Diaspora,” Sheila added. “Certainly. Or the difference between Israel and Palestine. Good old national sovereignty.” Sheila observed, “Don, from the two-tone way you describe ‘sovereignty’, aren’t you simply denouncing the pathological extremes to which it is carried, rather than the idea itself?” ‘I suppose it amounts to that, but unfortunately, the pathological extreme is far and away the prevailing usage. It is the political equivalent of papal infallibility …” “The national equivalent of divine right of kings …” Donny added. “Or the diplomatic equivalent of ‘my country right or wrong’ …” “Yes,” Donny continued, “in view of the sacred cow connotations of that word, we were amazed to read Quincy Wright’s attempt back in 1941 to de-sanctify the term a little. He defined ‘sovereignty’ as ‘the status of an entity subject to international law and superior to municipal law’. Nice try. What we lack, of course, is international law, except for bits and pieces, fits and starts.” “But I guess we could tolerate that kind of sovereignty, where a nation-state is an administrative convenience, rather than a be-all-end-all,” Don concurred. “You mean world government,” Sheila declared, questioningly. “Oh, not necessarily. I’ve been giving a seminar on the subject, but only as a kind of a lens to look at diplomacy and the real world as we know it. Personally, I’m not a crusader for world government. Donny, here, seems to think it’s worth considering.” He left a bit of a sneer in his voice; then hedged. “But we wouldn’t mind seeing some sort of loose world commonwealth where sovereignty is simply a relic like the Great Wall of China.” “But how,” Sheila pressed, “are you relating all this to the similarity—or decrease of it—between you and Donny?” |
Postludo
LA SUMO DE LA PARTOJ Chapitro 32: La Sama Boato Lago de l’Kolimbo estis bildinda aldono al eta sovaghejo konservada de Roka Rivero Kolegio. Tiu estis por Don unu de liaj plej favoraj lokoj sur tero, kaj sinperplekso je kiom malofte li vizitis ghin. Po unu au dufoje la jaro li irus kun organizata naturo marshado. Po unu au dujare li luus remboaton por vespera transigo de la malvastaj etendajhoj de la lago; sabato la 30-a de aprilo estis tia okazo. Trembrila rozet-kaj-nigra sunsubo ondighetis en la akvo dum Donido remis; Shila kaj Don sidis kontrau li en la malantauo de la boato. Don estis jam miranta al ili pri la precipe scena grado de la perspektivo chi vespere. “Vidajho kiel chi tiu estas suficha bona por mil-peca puzlo, almenau.” “Au kara kolora kalendaro,” Shila konsentis. “Au kara salutkarton kun diskrispa fokuso kaj mola sentimentalo,” Donido komentis. Don eniris alian flanksubjekton. “Pri io, estas stranga, sed mi nur vidis au tri au kvar falantajn stelojn dum mia tuta vivo. Kaj unu el tiuj okazoj estis ghuste chi tie en la mezo de Lago Kolimbo, antau kelkaj jaroj. Mi forvenis precipe dum la agosta nokto de la Pleideza Pluvo …” “Chu vi intencas la Perseidojn?” Shila demandis. “Jes, Perseidoj. Ia chagreneto, kiel rezultis. Post du horoj rigardante, mi nur vidis tiun unu.” Donido respondis, “Kiu bezonas falstelojn chiaokaze—” (li gestis ekspansie) “kiam vi havas la sunon au la lunon briletigante chie sur la lago?” “Preskau tiel placha kiel la briletoj en la okuloj de Shila,” estis la facilanima respondo de Don. Shila ekprenis lian shultron shateme por premi shian vangon. Don plachighis, sed montris lian tri-estas-troan apartemon. Je nun, Donido sciis ke la babilado de Don estis lia maniero de prokrastante la subjekton che mane. Estis tempo por antauenigi aferojn. “Nu do, Don, vi evidente elektis la plej ajn romantikan scenejon por ni por pensadi pri iu kaj tiu. Chu vi malkashos la fruktojn de viaj meditadoj?” Shila ne parolis, sed ripetis la demandon de Donido per shiaj grandaj brunaj okuloj. “Ha, kion vi volas ke mi diru estas io kiel, ‘ni estas chiu en la sama boato’—chu?” Don respondis, “Nu, kial ne? Chi tiu boat-remo chinokte estis via ideo, kaj tre bona, se mi dirus tiel mi mem.” Don sinturnis al Shila. “Nu, tio ja igas tiel trankvilan medion kiel ia ajn por iom da, mm, mm, ni diru, profunda kaj penetra pripensado.” Shila perfrunt-tushis lin refoje, kaj murmuris, “Fishkukoj. Plurakontu al mi pri la briletoj en miaj okuloj.” Donido respondis, “Mi pensas ke ni—li aludas al la brileco en via cerbo. Kiel ni diris antaue, ni penas malrigardi bonaspektojn tiom klopode kiom ni povas. —Ni ne chiam sukcesas.” Don aldonis, “Jes; mia favora linio, kiun mi vidis ie, estis tiu kiu diras ke la erotikigha zono estas inter la oreloj.” Refoje Donido penis pusheti la tagordon enloken. “Chiaokaze, kion ni estis diskutonta estas la pluaj pensoj de Don pri chu ni estos triaro, au duaro, au io intere.” “Ho, ni atingos tion. Sed mi volis lautpensi pri chi tuta afero en pligranda chirkauteksto.” “Chu vi intencas amor-moroj de la dudeka centjaro?” “Ne; ne; ne tio, vere. Mi aludas al la demando de kiu ni estas—Donido kaj mi precipe, sed iu ajn de ni ghenerale. Baza filozofio. Nu, por Donido kaj mi, tiu demando estas tre kaj plej elstara ekde Tago Unu de la klona afero, ech kiam ni penis ignori ghin chiutage. Tamen, kun Shila en la bildo, la afero ighas tiom pli urgha.” “Kiel do?” Donido demandis. “Kun au sen Shila, mi ne sentis iom pli inklina ol kutime por pripensi la Grandan Misteron. Kompreneble, chi tiu klona afero donas al ni sufichon de pluaj pens-eblecoj. Sed ni ne devas solvi vivon, la universon, kaj chion, chi-nokte, chi-minute, chu?” “Ne, mi ne ech diras tion. Sed mi tre volas pli klaran sencon pri kie vi chesas kaj mi malchesas, kaj inverse. Se ni ja tielas. Shila, vi endas fari notojn por Petro. Chi tio estas tia disvolvo kiun li volis spuri.” “Ho ve—mi ne prenis plumon, paperon, sonbendilon, au ion ajn. Mi nur devas uzi mian fotografan memoron. Se mi havus tion.” “Nu; por plui. Kio estas tiom, mm, mm, not-inda pri nia situacio estas la, mm, nova perspektivo kiun tio alprenas al la antikvaj enigmoj kiujn preskau iu ajn au ciuj ajn prescivoladis iel au tiel ekde la komenco de tempo, au ekde homo ighis sapiensa: nome: Kio estas chi tiu ‘mi’ interne de mia kapo? Kiuj estas chiuj de tiuj aliaj geuloj eksterne tie? Kial estas mi mi? Kaj tiel plu.” Donido aspektis iomete sardona, sed Shila shajnis atentege interesigha. “Chu vi havas iom da konjektoj?” shi demandis. “Ho, ne precize. Sed estas pezvorto, au ia tem-esprimo, kiu elstaras en mia menso: kaj tiu estas ‘suvereneco’. Estas tio kiun mi menciis al Shila tiunokte, kiam mi estis ghenita de Donido. Mi diris ke li kaj mi estas chiu ‘suverena’, kvankam li kaj mi estas la sama persono kaj personeco. Au ni estis la sama persono, chiaokaze, kvankam shajnas ke ni estas diferencantaj dum tempo pluas.” “Mi kredas ke la termino estas ‘libera voleco,’” Donido interdiris. “Ankau, mi kredas ke mi estis tiu kiu menciis la ideo de suverena memeco al Shila tiunokte.” “Nu do, mi vershajne estis pensante la saman aferon samtempe; neniu surprizo tiel.” “Parolante pri ‘suvereneco’, parenteze, chu vi rakontis al Shila pri la tago kiam la studentoj en nia klaso literumis la anglan vorton ‘sovereignty’ lau 16 malsamaj manieroj?” “He, Donido, ne interrompu mian trajnon de pensado. Nu rigardu; jen ni estas, pli unike ghemeligaj ol iuj ajn naturaj ghemeloj kiuj iam ajn estis; tiom identa ke ni devis fari la vorton ‘kun-egoo’ por deskribi nin mem—menson kaj personecon, tiel estas. Sed nun ke nia personeco enloghas apartajn korpojn kiuj aspektas same, mi ne plu estas konscia pri kio okazadas en via kapo, momente-al-momente—krom la malofta artifika kunigo tra la modemo. Kaj samafere, mi tre certe ne gvidas viajn momento-al-momentajn decidojn kaj agojn kaj tiel plu.” “Jes, konsentita; sed ghis nun, chu vi ne nur revojas en malnova teritorio? Fakte, ni chiuj diskutis chi tiun aferon fore je Tago Unu, kaj tiam estis kiam Shila elprenis la modemon, ech antau Petro pensis ke ni estis pretaj por tiu. Kaj ne nur tio, ech vi, la modemo-entuziasmisto, ne uzus ghin por nia, hm, eta babilado je dimancho nokto.” “Jes, sed plu auskultu min. La punkto estas, ke ‘suvereneco’ estas kaj imaga ideo, kaj io tre reala je sama tempo. Tiu restas che la koro de diplomata historio kaj internaciaj rilatoj. Ni diras ke tiu estas imaga kiale de la tre bone konata ideo—al ni, chiuokaze—de rigardante al Spacshipo Tero el spacshipo, kaj ne povante vidi iom ajn de la suverenaj limoj el supren tie, sed kiuj estas tiom fi-sangaj realecoj malsupren chi tie.” “Shajnas lau mi ke mi jam audis iom da chi tio antaue, en niaj enkondukaj prelegoj.” “Nu do. Daurante. Je la sama tempo, abstrakta suverena limo ighas ghia plej konkreta-betona formo en la Berlina Muro. (*1) Sed ech la plejmolaj suverenaj limoj, kiel inter Usono kaj Kanado, estas klare percepteblaj en diversaro de manieroj …” Donido prenis la bastonon: “Kaj plue kompreneble vi atingas la limojn inter la Usonaj shtatoj kiuj estas ech pli velkaj lau komparo, sed tamen tre realaj.” “Mi komprenas kion vi intencas,” Shila enmetis. “Mi iam estis marshanta, lau iu forkampa vojo kiu transiris el West Virginia al Pennsylvania. Ghi estis la sama vojo, sed la asfalto abrupte shanghighis al plibona pavimado kaj konservado en Pennsylvania.” “Precize. Kaj tiel per analogio, Donido havas plibonajn okulojn kaj dentojn kaj tian, sed alie li estas kontinueco de la sama malnova mi. Nu refoje, revenante al la ideo de suvereneco, au suverenaj estajhoj. Kiel mi menciis antaue: per fora perceptado, tio estas chiom nevidebla; estas chiom unu planedo. Kaj kiam mi diras ‘fora-perceptadon’, mi intencas la okulo de satelito; la okulo de historio; au la okulo de la eternulo. Dum fakte, malsupren che grundo, estas pli ol 160 suverenaj naciaj estajhoj; kaj kun au sen pikila barilo, estas gravega diferenco lau kiu flanko de la linio kie vi staras.” “Kompreneble. Kion Don estas diranta,” (Donido ensaltis por ekspliki) “estas ke li aparte—li kaj mi aparte —malestimas kaj alkrachas la koncepton de nacia suvereneco, char en moderna historio tio estas la roko sur kiu oni faras tutajn militojn, per chiuj flankoj egale. Kaj tamen, nur por konfuzegi la aferon, estas tiu tutsama imaga damninda suverena limo kiu deliniigas chiom da la kultura libereco kiun oni trovas en, diru, Finnlando, kompare al la, hm …” “… diferencaj kondichoj che la alia flanko de la limo.” “Au inter shtatoj kun au sen la mortpuno.” “Kaj kompreneble, estas diferenco inter Pollando kiel suverena estajho, kaj Pollando kiam ghi estis nur iom da resta rabajho de tri aliaj landoj.” “Au la diferenco inter Izraelo kaj Diasporo,” Shila aldonis. “Certe. Au la diferenco inter Izraelo kaj Palestinio. Kara nacia suvereneco.” Shila rimarkis, “Don, lau la du-kolora maniero per kiu vi priskribas ‘suverenecon’, chu vi ne nur denuncas la patalogiajn ekstremojn ghis kiu oni alportas ghin, anstatau la ideon mem?” “Mi supozas ke ghi egalighas al tio, sed bedaurinde, la patalogia ekstremo estas nepre la reganta uzado. Estas la politika ekvivalento de papa malerareco …” “Au la nacia ekvivalento de dieca rajteco de reghoj …” Donido aldonis. “Au la diplomata ekvivalento de ‘mia lando, ghusta au malghusta …’” “Jes,” Donido pluis, “konsiderante la sankta-bova kunsignifo de tiu vorto, ni miris por legi la klopodon de Quincy Wright [Kuinsi Rajt] for en 1941 por mal-sanktigi la terminon iomete. Li difinis ‘suverenecon’ kiel ‘la rango de estajho regata de internacia legho kaj supera ol municipala legho’. Bona peno. Kio mankas al ni, kompreneble, estas internacia legho, krom eroj kaj pecoj, iame kaj intermite.” “Sed mi supozas ke ni povus toleri tian suverenecon, kie nacia-shtato estas administra oportunajho, anstatau la chiomo-chiamo,” Don konsentis. “Vi intencas monda registaro,” Shila deklaris, demande. “Ho, ne necese. Mi kondukas seminarion pri la subjekto, sed nur kiel ia lenso por rigardi diplomaton kaj la realan mondon kiel ni konas ghin. Persone, mi ne estas krucmilitisto por monda registaro. Donido, chi tie, shajnas pensi ke tiu indas konsideradon.” Li lasis iomete da rikano en lia vocho; tiam tamenis. “Sed ne ghenas al ni ia malstrecha Komunabundo kie suvereneco estas simple restajho kiel la Grandega Muro de Chinio.” “Sed kiel,” Shila premis, “vi rilatas chi chiom al la simileco—au malkresko de tiu—inter vi kaj Donido?” (*1) Angle, Don gustumis sian vortludon char “konkreta” mem signifas au malabstrakta au betona. Reiru |